Ο Νίκος Κυρπίδης είναι βιολόγος, ερευνητής, επικεφαλής του Προγράμματος Προκαρυωτικής Γονιδιωματικής στο Joint Genome Institute του υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ. Έχει τιμηθεί με πολλά διεθνή βραβεία και είναι στη λίστα των 27 Ελλήνων επιστημόνων με τη μεγαλύτερη επιρροή παγκοσμίως για το 2015 σύμφωνα με την Thomson Reuters.
Γεννήθηκε στις Σέρρες το 1963, όπου και μεγάλωσε. Αποφοίτησε από το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης το 1989 όπου και εργάστηκε ερευνητικά. Ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, από όπου πήρε το Διδακτορικό του δίπλωμα στη Μοριακή Βιολογία το 1996. Συνέχισε για μεταδιδακτορικές σπουδές στην Αμερική, στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις, στο πλευρό του Carl Woese, ο οποίος θεωρείται ο Δαρβίνος του 21ου αιώνα και στον οποίο απονεμήθηκε το Crafoord Prize (ισότιμο του Nobel Prize για τη Βιολογία) το 2003.
Εκεί ειδικεύθηκε στη Βιοπληροφορική η οποία συνδυάζει τη Βιολογία με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το 1999 μετακινήθηκε στον ιδιωτικό τομέα, αναλαμβάνοντας την διεύθυνση της Βιοπληροφορικής στην εταιρεία Integrated Genomics, στο Σικάγο, Ιλινόις, όπου έμεινε για 5 χρόνια.
Από το 2004, ο Νίκος εργάζεται στο Joint Genome Institute το οποίο ανήκει στο Αμερικανικό Υπουργείο Ενέργειας και το οποίο έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην αποκρυπτογράφηση του ανθρώπινου DNA και πιο πρόσφατα πρωτοστατεί στον τομέα της Περιβαλλοντικής Γονιδιωματικής.
Εκεί διευθύνει το πρόγραμμα (τομέα) της Γονιδιωματικής Βιολογίας, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη γονιδιωματική και μεταγονιδιωματική ανάλυση, και τη δημιουργία νέων μεθοδολογιών και υπολογιστικών εργαλείων προς αυτήν την κατεύθυνση.
Παράλληλα, έχει δημιουργήσει μία επιστημονική κοινότητα στη χώρα μας, τον Μικροβιόκοσμο, τον οποία συντονίζει από τις ΗΠΑ. Όπως ο ίδιος επισημαίνει, πρόκειται για μία εθνική προσπάθεια επιστημόνων από όλη τη χώρα, με σκοπό τη μελέτη του μικροβιακού πλούτου της Ελλάδας, τον οποίο χαρακτηρίζει «εθνικό κεφάλαιο».
Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 350 επιστημονικές εργασίες που έχουν πάνω από 11,000 ετεροαναφορές. Όσον αφορά τα σημαντικά βραβεία και τις διακρίσεις που έχει λάβει, μπορούμε να αναφέρουμε τα: Διεθνές Βραβείο van Niel για σπουδές στη μεθοδολογία Βακτηρίων (2011-2014), Μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Μικροβιολογίας (2014), βρίσκεται στη λίστα της Thomson Reuters με τους πιο σημαντικούς ερευνητές (2014, 2015), έχει πάρει βραβείο από το Εμπειρίκιο Ίδρυμα για Ακαδημαϊκή Διάκριση (2012), και Βραβείο Εξαιρετικής Απόδοσος από το Εθνικό Εργαστήριο του Lawrence Berkeley (2007).
Σε ερώτηση που του έγινε για την Καθημερινή, για το τι θα έκανε ο ίδιος για να δώσει ώθηση στην ελληνική οικονομία, απαντά: «Η κοινωνία μας δεν πάσχει από έλλειψη καινοτόμων ιδεών ή ανθρώπων που στερούνται ικανοτήτων και οραμάτων. Πάσχει όμως από ανικανότητα οργάνωσης και έλλειψη εφαρμογής σε πολιτικό επίπεδο των συνθηκών που θα επιτρέψουν τη δημιουργία μιας θάλασσας καινοτόμων επιχειρήσεων, ανάλογων με αυτές που βλέπουμε σε λιγότερο προικισμένους αλλά σαφέστατα πιο επιτυχημένους λαούς. Εδώ θα επικέντρωνα, λοιπόν, την προσοχή μου».
Στην ίδια συνέντευξη, απαντά για το αν θα γύριζε στην Ελλάδα: «Το να έχω μια θέση από την οποία δεν θα μπορώ να προσφέρω ή να αξιοποιήσω την εμπειρία μου μπορεί να μου γέμιζε την τωρινή απουσία της Ελλάδας από τη ζωή μου, αλλά θα μου στερούσε την ανάγκη μου για πρόοδο, εργασία και προσφορά. Αν αλλάξουν ποτέ αυτές οι συνθήκες που με κρατούν μακριά, είμαι πάντα έτοιμος να επιστρέψω».